نانو ربات ها ماشین های بسیار ریزی هستند که برای مقاصد متفاوتی مانند پزشکی و نظامی طراحی و ساخته می شود.
نانو ربات های در صنعت پزشکی می توانند انقلابی به پا کننده که در گذشته نه چندان دور حتی فکر کردن به آنها محال بود ولی امروزه به راحتی با استفاده از این تکنولوژی جدید بسیاری از بیماری های که تا مدتی قبل قابل درمان نبود ولی الان به راحتی قابل درمان است.
این ربات ها به راحتی قابل انتقال به بدن بوده و حتی فرد حامل این نانو ربات حتی آن را حس هم نمی کند و حتی ممکن است با یک حدسه از بدن فرد خارج شود.
ترکیب صنعت ربات سازی و نانو تکنولوژی بسیاری از درهای بسته را در همه صنعت ها باز خواهد کرد و راه های جدید و بسیار پیشرفته ای را برای مردم و صنعت ها به ارمغان خواهد آورد.
با استفاده از دانش نانوتکنولوژی دانشمندان توانسته اند نانوروبات های زیستی طراحی کنند که در بدن انسان قرار می گیرند و نقش محافظ و درمانگر را ایفا می کنند.
این ریزماشین های هوشمند قادرند چندین نسخه از خودشان تهیه کنند و جایگزین بافت های فرسوده یا آسیب دیده نمایند.
در آینده نانو روبات های هوشمند در مغز و بدن هر انسانی به تعداد زیاد وجود خواهند داشت و انسان را از ابتلا به انواع بیماری ها مصون می دارند حتی روند پیر شدن بشر را به تعویق می اندازند و نیز قدرت جسمانی و حافظه او را تقویت می کنند.
انواع نانو ربات ها :
۱- پرنده
۲- خزنده
که این دو نوع نانو ربات علاوه بر بزشکی در مصارف نظامی هم کاربرد دارند.
نظامی
در زمان های قدیم در جنگ بین دو کشور از سلاح های سرد و اولیه استفاده می شد که از معایب آن می توان به طولانی بودن زمان جنگ و هزینه ها گزاف آن اشاره کرد.پس از اختراع سلاح های گرم و از جمله تفنگ نحوه جنگ بار دیگر دگرگون شد و اکنون این نوع جنگ ها جای خود را به جنگ غیرمستقیم و سلاح های اتمی داده اند.
وزارت دفاع آمریکا طی یک مصاحبه این چنین بیان نمود که در آینده سلاح های جدید در جنگ نانوربات ها هستند و استفاده از آن ها به این صورت خواهد بود که به صورت گروهی وارد بدن فرد خاصی شده و با آزادسازی سم و یا برش قسمت های حساس بدن،او را از پای درخواهند آورد.همچنین از این نانوربات ها می توان برای جاسوسی در جنگ استفاده نمود.
آن ها می توانند به پایگاه دشمن رفته و اطلاعات نظامی شان را فاش کنند.
پزشکی
پزشکان و داروسازان همواره به دنبال راه های مناسبی برای شناسایی و درمان بیماری ها بوده اند.یکی از روش های خلاقانه که در چندین قرن پیش به وجود آمد ، عمل جراحی است.
این روش توسط دانشمند بزرگ و معروفمان ، ابن سینا به وجود آمد. عمل جراحی علاوه بر مزایای بی نظیر خود مشکلاتی دارد.
از جمله این که دوره نقاهت بیمار بعد از عمل طولانی است و همچنین عوارض جانبی نیز دارد و در بعضی از موارد نیز ممکن است بیمار طی عمل جراحی جان خود را از دست بدهداز معایب دیگر آن این است که برای بیماران ضعیف که قوه بدنی ندارند ، غیر ممکن است.این در حالی است که در نانوجراحی این مشکلات از بین می رود.
با استفاده از نانوجراحی می توان سخت ترین اعمال جراحی حاضر مانند مغز و غلب را به صورت سرپایی انجام داد.در این جراحی نانوربات ها وارد بدن شده و عضو بیمار را شناسایی و به صورت گروهی آن را درمان می کنند.در این جراحی ، پزشک جراح در نقش ناظر دستورات لازم را به نانوربات ها منتقل می کند و بر کار آن ها نظارت دارد.
از دیگر کاربردهای نانوربات ها دارورسانی هدفمند است.در حالت معمولی وقتی بدن بیمار دارو را به وسیله تزریق و یا خوردن دریافت می کند ، دارو وارد رگ های خونی شده و به تمام قسمت های بدن انتقال می یابد.از معایب این نوع دارورسانی به وجود آمدن عوارض جانبی و همچنین حداقل تاثیر گذاری بر قسمت بیمار است.
در دارورسانی به وسیله نانوربات ، ربات با استفاده از حسگرهای خود قسمت بیمار را شناسایی می کند و دارو را به آن تزریق می کند.مزیت این نوع دارورسانی این است که دارو فقط به قسمت بیمار بدن می رسد و عوارض جانبی نیز از بین می رود.به این دلیل دیگر درمان بیماری هایی که نیاز به شیمی درمانی دارند ، کاری طاقت فرسا نیست و به راحتی انجام می شود و اثرات مخرب آن نیز از بین می رود.
از دیگر مزیت های این نوع دارورسانی مصرف کمتر دارو و سرعت بالای آن است.زیرا سرعت دارورسانی با سرعت گردش خون که بسیار بالاست برابر می باشد.
نمونه نانو ربات ساخته شده :
هم اکنون نانو روبات هایی که در مراکز تحقیقاتی ساخته می شود به اندازه ای کوچک هستند که هنگام عطسه همراه با گرد و غبار به بیرون پرتاب می شوند. یکی از اولین ریز روبات هایی که برای کمک به علم پزشکی ساخته شد «سلئو» نام داشت. این میکروروبات برای جاسازی در داخل روده انسان طراحی شده بود. سئلو مجهز به یک چنگال و چند حسگر بود.
حسگرها بدین منظور تعبیه شده بودند تا مانع برخورد با موانع شوند، وظیفه چنگال نیز برداشتن نمونه از سطح روده می باشد. این ریزماشین می توانست یا خود حرکت کند یا توسط پزشک با یک کنترل دستی به حرکت درآید.
مزایا نانو ربات ها :
تا الان تقریبا هر چه گفته شد مزایا نانو ربات ها بود ولی به طور خلاصه میتوان چنین گفت:
۱- نانوروبات ها ماشین های کوچکی هستند که برای انجام عملیاتی خاص و بعضا تکرارشونده با دقت بسیار بالا طراحی شده اند
۲- یکی از قابلیت های دیگر نانو ربات ها قابلیت خود تکثیریستهم چنین با شرایط زیستی بدن انسان سازگارند.
۳- آنها از هوش ماشینی در سطحی پیشرفته برخوردارند تا بهترین گزینه را در جهت تشخیص بیماری انتخاب نمایند. به عنوان مثال سرطان که شایع ترین بیماری لاعلاج است.
۴- آنها نه تنها قادر به تشخیص محل دقیق سرطان خواهند بود بلکه داروی مناسب برای از بین بردن سلول های سرطانی را تزریق می کنند. . در مرحله بعدی نیز به درمان سلولی اقدام می کند که با تزریق دارو به سلول ها همراه است.مزیت این روش این است که در روش های پیشین سلول های زنده هم از بین می رفتن ولی در این روش فقط سلول آسیب دیده نابود میشود.
۵- به دلیل قابلیت خاص نانو ربات ها میتوان از ان ها در مکان هایی که امکان درسترسی به عضو موردنظر دشوار بوده یا امکانپذیر نباشد یا حتی در مواردی که عواقب دردناک و دشواری توسط پزشک پیش بینی می شود استفاده کرد.
۶- ترمیم بافت های آسیب دیده، رفع لخته و بازکردن رگ های مسدود قلب و ساخت یک عضو مصنوعی به جای ارگان آسیب دیده در بدن نیز برای نانو روبات ها امتیاز محسوب میشود
۷- مهمترین مزایای نانو روبات، دوام فوق العاده بالای آن است. تحقیقات نشان داده اند که بنا به نیاز و نحوه طراحی نانو روباتها، میتوان آنها را در طول سالیان متمادی و حتی یک قرن بدون اینکه ذرهای از عملکرد آنها مختل شود، مورد استفاده قرار داد.
منبع: مجله نانو تکنولوژی