صندوق سرمایه گذاری مشترک چیست؟
صندوق سرمایه گذاری مشترک،صندوقی است که از درآمد حاصل از فروش واحد سرمایه گذاری(یونیت) استفاده کرده و پرتفولیویی از اوراق بهادار را مدیریت می کند.این صندوق ها به عنوان فراهم کنندگان اصلی وجوه(منابع)در بازارهای مالی فعالیت دارند.
فعالیت صندوق های سرمایه گذاری مشترک:
صندوق های سرمایه گذاری مشترک،به عنوان یک واسطه مالی کلیدی فعالیت دارند. آنها با تجمیع سرمایه گذاری های سرمایه گذاران فردی،نیازهای دولت و شرکت ها رابرای منابع مالی در بازار اولیه تامین می کنند.آنها همچنین اغلب در اوراق بهادار موجود در بازار ثانویه نیز سزمایه گذاری می کنند.
این صندوق ها امکانات سرمایه گذاری را برای شرکت ها و دولت ها و سرمایه گذاران فردی که تمایل دارند وجوه خود را سرمایه گذاری کنند،مهیا می سازند.
برخی صندوق های مشترک نقدینگی فراهم می کنند؛زیرا تمایل دارند که واحد سرمایه گذاری سرمایه گذاران را به محض درخواست،خریداری نمایند.
آنها همچنین خدماتی مانند ؛ تلفن ۲۴ ساعته، دسترسی اینترنتی به اطلاعات حساب ها، انتقال وجوه بین صندوق های مختلفی که توسط یک شرکت اداره می شوند،گزارش حساب های یکپارچه، امتیاز صدور چک را به برخی از انواع این صندوق ها و اطلاعات مالیاتی، ارائه می کنند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری مشترک:
- صندوق های سرمایه گذاری مشترک باز
- صندوق های سرمایه گذاری مشترک بسته
- صندوق های قابل معامله در بورس
- صندوق های پوشش ریسک
صندوق های سرمایه گذاری مشترک باز:
این صندوق ها در هر زمانی برای سرمایه گذاری آماده و در دسترس هستند. سرمایه گذاران می توانند واحد سرمایه گذاری را مستقیماََ از صندوق های باز در هر زمان خریداری نمایند. به علاوه آنها، می توانند واحد سرمایه گذاری خود را هر وقت که بخواهند به این صندوق ها پس دهند.
بنابراین، تعداد واحد سرمایه گذاری در صندوق های باز همواره در حال تغییر است. این صندوق ها مقداری موجودی نقد نگهداری می کنند، به خصوص زمانیکه استرداد واحدهای سرمایه گذاری بیش از خرید آنها می باشد.
صندوق های سرمایه گذاری مشترک بسته:
این نوع صندوق ها از خرید مجدد واحد سرمایه گذاری فروخته شده خودداری می کنند. به جای آن،سرمایه گذاران می بایست واحد سرمایه گذاری خود را در بورس، درست مانند سهام شرکت ها به فروش برسانند. تعداد واحد سرمایه گذاری فروخته شده توسط یک صندوق مشترک بسته معمولا ثابت باقی خواهد ماند و برابر است با تعداد واحد سرمایه گذاری که در ابتدا منتشر شده است.
حجم دارایی صندوق های باز که بر سهام و اوراق قرضه تمرکز دارند بیش از ۴۰ برابر حجم دارایی های صندوق های بسته است.
صندوق های قابل معامله در بورس:
هدف از طراحی این صندوق ها، هماهنگی و تطابق با شاخص های خاص بورس است و همانند سهام، در بورس معامله می شوند.
و از این لحاظ که واحد سرمایه گذاری آنها در بورس معامله می شود و قیمت سهم آنها در طی روز تغییر می کند با صندوق های باز متفاوت هستند.
هدف مدیریت این صندوق ها قابل معامله در بوس، پیروی از یک شاخص خاص است و بنابراین قیمت واحد سرمایه گذاری آنها در خط شاخص خاص حرکت می کند.از آنجاییکه این صندوق ها بطور فعالانه مدیریت نمی شوند؛ به همین جهت معمولا سود و زیان سرمایه ای هم ندارند تا میان سهامداران تقسیم گردد.
یکی از معایب این صندوق ها این است که برای خرید هر سهم جدید، باید هزینه کارمزد را پرداخت کرد.
صندوق های پوشش ریسک:
این صندوق ها واحد سرمایه گذاری را به افراد ثروتمند و نهادهای مالی می فروشند . وجوه حاصل را هم در اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. این نوع صندوق ها با صندوق های باز از چند بعد متفاوت اند:
اول این که این صندوق ها سرمایه گذاری اولیه بالایی را طلب می کنند(مثلا ۱ میلیون دلار)در حالی که صندوق های سرمایه گذاری مشترک باز عمدتاََ به سرمایه گذاری های حداقل بین ۱۰۰۰ دلار تا ۲۵۰۰ دلار امکان مشارکت می دهند.
دوم این که بسیاری از صندوق های پوشش ریسک “باز” نیستند، به این معنی که معمولا امکان ندارد آنها سرمایه گذاری اضافی و درخواست استرداد واحد سرمایه گذاری را بپذیرند جز در موارد خاص.
سوم این که صندوق های پوشش ریسک، از طریق اعمال قوانین و مقررات کلی و ثابت کنترل نمی شوند، اگرچه آنها در حال حاضر تحت کنترل برخی مقررات قرار دارند. این صندوق ها اطلاعات محدودی را برای سرمایه گذاران آتی فراهم می سازند.
چهارم این که صندوق های پوشش ریسک، در مجموعه گسترده و متنوعی از سرمایه گذاری ها به منظور کسب بازده بالاتر سرمایه گذاری می کنند. در نتیجه، آنها تمایل دارند تا نسبت به صندوق های مشترک باز، ریسک بالاتری را بپذیرند.
قوانین و مقررات و مالیات:
صندوق های مشترک باید از قوانین مختلف فدرال پیروی کنند.آنها باید در کمیسیون بورس و اوراق بهادار ثبت نام نموده.سپس امیدنامه تهیه نمایند؛تا از آن طریق جزئیات درباره اجزاء صندوق و ریسک صندوق آشکار گردد.
صندوق ها همچنین توسط قوانین ایالتی نیز کنترل می گردند.بسیاری از این قوانین تلاش دارند تا اطمینان حاصل کنند که سرمایه گذاران به طور کامل صندوق را می شناسند و از فعالیت آن اگاهی دارند.
اطلاعات موجود در امیدنامه:
امید نامه یک صندوق مشترک سرمایه گذاری شامل اطلاعات زیر است :
- حداقل میزان لازم جهت سرمایه گذاری
- اهداف سرمایه گذاری صندوق
- بازده صندوق طی سال گذشته،سه سال گذشته و پنج سال گذشته
- وضعیت و موقعیت قرارگیری صندوق در برابر انواع مختلف ریسک ها
- خدمات(مانند صدور چک،امکان انتقال پول توسط تلفن و غیره)که توسط صندوق ارائه می گردد.
- کارمزدی که توسط صندوق ایجاد می شود مانند کارمزد مدیران،که به سرمایه گذاران منتقل می شود.
طبقه بندی صندوق های مشترک :
معمولا صندوق های مشترک بر حسب اینکه در چه نوع از اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند به شکل زیر طبقه بندی می شوند:
- صندوق های مشترک سهام
- صندوق های مشترک اوراق قرضه
- صندوق های مشترک بازار پول
صندوق های مشترک سهام نوع غالب در میان سایر انواع صندوق ها هستند.
منبع: جف، مدورا.”نهادهای پولی و مالی(چاپ پنجم)”.مترجمان ابولفضل شهرآبادی و نیما رحمانی.انتشارات بورس ۱۳۸۹: ۱۴۷
